Nicolaas Gerard Pierson (Amsterdam, 7 februari 1839,- Heemstede – 24 december 1909) was een Nederlandse bankier, econoom en liberaal politicus. Hij was achtereenvolgens Hoogleraar Staathuishoudkunde en Statistiek aan de Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam (1877-1885), Directeur van De Nederlandsche Bank (1868-1884), President-Directeur van De Nederlandsche Bank (1885-1891), Minister van Financiën in het Kabinet-Van Tienhoven (1891-1894) en Minister President (1897-1901). Hij behoorde tot de ethische richting in de Hervormde Kerk.

Pierson stamt uit een welgestelde koopmansfamilie te Amsterdam. Hij was de jongste van de zes kinderen van Jan Lodewijk Gregory Pierson en de schrijfster Ida Oyens. In het gezin stonden de godsdienstige waarden en sociale bewogenheid van het réveil centraal. Twee van zijn broers zijn de predikanten Allard en Hendrik Pierson. Pierson begon zijn carrière in de handel in venster- en spiegelglas van zijn vader in 1860-61. In 1861 richtte hij samen met H.B. Wiardi Beckman de handelsfirma ‘Beckman en Pierson’ op, die zich toelegde op de handel in katoen en koloniale waren. In 1861 richtte hij ook te Amsterdam de Staathuishoudkundige Vereeniging op. In 1865 werd hij voor vier jaar, samen met Ch.M. Fraissinet, hoofddirecteur van de Surinaamsche Bank te Amsterdam, en in diezelfde tijd begon hij als leraar economie aan de Handelschool te Amsterdam.

In 1868 kwam Pierson in dienst van De Nederlandsche Bank als één van de directeuren, en hij bleef daar uiteindelijk 24 jaar werken. In 1877 wordt hij tevens hoogleraar staathuishoudkunde en statistiek aan de Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, waar hij tot 1885 in dienst bleef. In De Nederlandsche Bank werd hij in 1885 gepromoveerd tot President, wat hij tot 1891 bleef.

In 1891 begon zijn carrière in Den Haag als minister van Financiën als opvolger van Karel Antonie Godin de Beaufort en bracht als zodanig een belangrijke belastingherziening tot stand, waarbij onder meer de hypotheekrente aftrek werd geïntroduceerd. Hij zat zijn termijn van nog drie jaar uit, waarna hij een periode van drie jaar ambteloos bleef. In deze periode neemt hij weer zijn taak op als voorzitter van de redactie van de Economist, een functie die hij van 1887 tot zijn ministerschap had vervuld. Tevens bekleedt hij het voorzitterschap van de Vereeniging voor de Staathuishoudkunde en Statistiek. In 1897 begon hij een tweede periode als minister van Financiën, terwijl hij tevens minister-president was van het naar hem genoemde kabinet Pierson dat bekend werd als het ‘kabinet van sociale rechtvaardigheid’. Van 1905 tot 1909 was hij tot slot nog een periode lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal voor het kiesdistrict Gorinchem.

Hij is tevens auteur van het invloedrijke Leerboek der Staathuishoudkunde, dat bestaat uit twee delen die achtereenvolgens in 1884 en 1890 verschijnen.

Ter gelegenheid van zijn zeventigste verjaardag, 7 februari 1909, wordt het mr. N.G. Pierson-fonds gevormd; deze stichting is het huidige Pierson Fonds. In een laatste brief aan Pierson schrijft Alfred Marshall de bijzonder waarderende woorden: “the world will class you with Adam Smith, the thinker, the patriot, the cosmopolitan, and with Turgot the states-man-economist.”

(Bron: Briefwisseling van Nicolaas Gerard Pierson 1839-1909, 4 delen. Uitgegeven door J.G.S.J. van Maarseveen. Amsterdam: De Nederlandsche Bank. 1990)